[Tìm hiểu] Thận nằm ở đâu trong cơ thể người, giữ vai trò gì?
4.5/5 - (23 bình chọn)
Thận có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự sống của con người. Vậy thận nằm ở đâu trong cơ thể? Cấu tạo của thận như thế nào? Vai trò của thận trong hoạt động sống ra sao? Cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.
Thận nằm ở vị trí nào?
Thận là cơ quan bài tiết chính thuộc hệ tiết niệu. Người bình thường đều có hai quả thận với nhiều chức năng khác nhau. Vị trí của thận trong cơ thể nằm ở khoang bụng sau phúc mạc, sát thành sau của bụng. Hai quả thận đối xứng nhau qua cột sống thắt lưng chính, ngang đốt sống ngực cuối cùng T11 đến đốt sống thắt lưng L3 của khung xương sườn.
Hai quả thận không nằm ngang nhau. Thận phải nằm thấp hơn thận trái một đốt sống. Mặt trước của thận nhẵn bóng, mặt sau hơi sần sùi và có một bờ lõm, một bờ lồi.
Cấu tạo giải phẫu của thận
Thận có màu nâu nhạt, hình hạt đậu có chiều dài từ 10 đến 12,5 cm, rộng từ 5 đến 6cm, độ dày khoảng 4cm và cân nặng dao động trong khoảng 170g và được bao bọc bên ngoài bởi một vỏ xơ.
Cơ quan nội tạng này được cấu tạo từ những nephron (đơn vị thận). Theo báo cáo của các chuyên gia, mỗi quả thận được cấu tạo nên từ 1,2 triệu nephron. Mỗi nephron có chiều dài khoảng 50mm, toàn bộ nephron của thận sẽ kéo dài khoảng 100km. Mỗi đơn vị chức năng của thận sẽ bao gồm 2 vùng là vỏ thận và tủy thận.
Trong đó:
Vùng vỏ thận
Cầu thận: Có thể quan sát thông qua kính lúp. Đường kính của cầu thận sẽ dao động trong khoảng 0,2mm và là những chấm đỏ li ti .
Nang cầu thận: Bộ phận này có tên gọi khác là Bowman. Biểu mô cầu thận có hơi dẹt và có độ dày trong khoảng 4 micromet. Nang cầu thận thông với ống lượn gần và được ngăn cách bởi các mao mạch.
Cột thận: Đây là phần vỏ bên ngoài có độ dày khoảng 4mm, nằm giữa tháp thận.
Nhu mô thận: Phần ngoài có màu đỏ nhạt, bên trong chứa tủy nên có màu đỏ thẫm
Vùng tủy thận
Tháp thận là một khối hình nón, có đỉnh hướng về bể thận. Mỗi thận sẽ có nhiều tháp thận được tạo bởi các ống thận.
Các ống thận
Ống lượn gần: Đoạn tiếp nối với nang cầu thận, nằm ở vùng vỏ thận
Quai Henle: Đây là phần tiếp theo của ống lượn gần. Quai Henlen mảnh ở phần đầu và dày ở phần cuối.
Ống lượn xa: Nằm tiếp phần quai Henlen và nằm trong vùng vỏ.
Ống góp: Đây là bộ phận nhận dịch lọc từ một số đơn vị thận để đổ vào bể thận. Ống góp không thuộc đơn vị thận.
Vai trò của thận đối với cơ thể
Vai trò chính của thận đối với cơ thể là lọc và đào thải các chất độc hại, nước thừa ra khỏi máu. Sau quá trình lọc, thận giữ lại các chất dinh dưỡng có lợi, đẩy chất thải ra ngoài cơ thể thông qua nước tiểu. Một số vai trò khác của thận bao gồm:
Điều hòa lượng máu: Thận đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát khối lượng dịch ngoại bào thông qua quá trình bài tiết nước tiểu. Khi chúng ta uống nhiều nước, lượng nước tiểu mà thận bài tiết sẽ tăng lên và ngược lại.
Hòa tan các chất trong máu: Thận kiểm soát độ pH của dịch ngoại bào, điều hòa nồng độ ion trong máu. Quá trình tổng hợp vitamin D được kiểm soát bởi thận để không làm hàm lượng ion canxi tăng quá mạnh.
Nội tiết: Hormone bài tiết có trong thận là Renin đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa huyết áp cũng như kích thích sản sinh Erythropoietin tăng lượng hồng cầu trong máu.
Tái hấp thu: Thận đóng vai trò như một màng lọc biến hơn 170 lít nước tiểu đầu thành nước tiểu chính thức hàng ngày. Các chất độc hại sẽ được đưa ra ngoài theo đường nước tiểu, hàm lượng dinh dưỡng có lợi sẽ được thận giữ lại tiếp tục tuần hoàn cơ thể theo máu.
Chuyển hóa vitamin và Glucose: Thận tham gia vào quá trình chuyển hóa Vitamin D3 và Glucose. Tiền đề chuyển hóa là hai chất này đều không có nguồn từ hydrat carbon.
Tìm hiểu thêm: Chức năng của thận là gì? các dấu hiệu suy giảm chức năng thận
Các bệnh lý về thận thường gặp
Sỏi thận: Việc tích tụ quá nhiều chất độc hại trong ống thận sẽ tạo ra sỏi. Bệnh tương đối phổ biến ở các bệnh nhân có tổn thương về thận.
Suy thận: Suy thận cấp tính (thời gian ngắn) và suy thận mạn tính (thời gian dài) là hai căn bệnh mà nhiều người mắc phải báo hiệu tình trạng tổn thương thận ở các mức độ khác nhau. Khi mắc suy thận, chỉ số lọc cầu thận suy giảm, lượng độc tố tích tụ trong máu tăng lên càng nhiều.
Viêm cầu thận: Tình trạng này xảy ra khi tiểu cầu thận và các mạch máu trong thận bị viêm nhiễm.
Nhiễm khuẩn đường tiết niệu: Tình trạng xuất hiện tương đối phổ biến ở những người nhịn tiểu. Vi khuẩn tích tụ ở bàng quang sẽ trở ngược gây ra tình trạng viêm nhiễm ở thận và đường tiết niệu.
Thận đa nang: Bệnh này do di truyền hoặc do quá trình xâm nhập từ bên ngoài do vi khuẩn.
Để thận luôn khỏe mạnh thì bạn cần làm gì?
Không lạm dụng thuốc giảm đau: Lạm dụng sử dụng lâu dài chất giảm đau như Aspirin, Acrtaminophen với liều lượng lớn gây hại cho thận.
Tránh xa đồ ngọt, đồ có cồn, có ga: Các nước uống này đều được lọc qua thận khiến cơ quan này phải tăng hoạt động làm việc để đào thải.
Uống nhiều nước: Nước pha loãng chất độc tích tụ trong cơ thể, tạo điều kiện để đưa các chất độc hại ra ngoài bằng con đường tiểu tiện.
Xem ngay: Uống nước vối có hại thận không?
Hạn chế ăn muối: Muối hay Natri chính là thành phần khiến thận phải làm việc quá sức. Lượng muối dư thừa trong cơ thể không được đào thải ra bên ngoài dẫn đến bệnh thận. Trong điều kiện có bệnh lý nền cao huyết áp người bệnh còn có thể đột quỵ, nguy hiểm đến tính mạng.
Hạn chế Protein trong khẩu phần ăn: Lượng đạm hay Protein dư thừa sẽ tích tụ Ure và Creatinin trong thận gây sỏi thận và nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Lượng protein gây hại đặc biệt có nhiều trong các loại thịt đỏ như bò, trâu, cá,..
Ăn nhiều rau, củ, quả: Trong khẩu phần ăn nên bổ sung thêm nhiều loại thực phẩm này để loại bỏ lượng acid dư thừa ra ngoài cơ thể và thúc đẩy quá trình bài tiết. Các thực phẩm bạn có thể ưu tiên sử dụng là bắp cải, súp lơ, ớt chuông, táo,…
Trên đây là toàn bộ thông tin chúng tôi giải đáp cho bạn về vấn đề thận nằm ở đâu, cấu tạo, vai trò và một số phương pháp để thận luôn khỏe mạnh. Hãy luôn nhớ rằng sức khỏe của bạn là quý giá nhất, sức khỏe thận phản ánh chân thực sức khỏe của bạn.
Nguồn: VHO